Czy dziadkowie mogą zostać zobowiązani do płacenia alimentów na rzecz swojego wnuka?

Nie ulega wątpliwości, że to rodzice są w pierwszej kolejności zobowiązani do wykonywania swojego obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie samodzielnie się utrzymać. Niemniej jednak po spełnieniu określonych przesłanek istnieje możliwość, aby obowiązkiem alimentacyjnym obciążyć również dziadków dziecka jako zobowiązanych do alimentacji w dalszej kolejności. W niniejszym wpisie wyjaśnię Państwu jakie warunki muszą zostać spełnione aby obowiązkiem alimentacyjnym wobec dziecka mogli zostać obciążeni dziadkowie.

Przesłanki obowiązku alimentacyjnego dziadków wobec wnuka

Zgodnie z przepisami kodeksu rodzinnego i opiekuńczego obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo. W pierwszej kolejności obowiązek alimentacyjny względem dziecka obciąża jego rodziców. Dziadkowie dziecka należą do kręgu osób zobowiązanych do alimentacji dopiero w dalszej kolejności. Zatem obowiązkiem alimentacyjnym mogą zostać obciążeni dziadkowie dziecka, w sytuacji gdy nie ma osoby zobowiązanej do alimentów w bliższej kolejności. Z takimi sytuacjami będziemy mieli do czynienia w sytuacji gdy:
a) rodzice dziecka nie żyją,
b) osoba zobowiązana w bliżej kolejności do alimentów, tj. żyjący rodzic dziecka nie jest w stanie uczynić zadość swemu obowiązkowi (mimo odpowiedniej staranności i wykorzystania wszystkich możliwości zarobkowych i majątkowych),
c) uzyskanie od rodzica na czas potrzebnych uprawnionemu środków utrzymania jest niemożliwe lub połączone z nadmiernymi trudnościami,
d) z powodu nie wykonywania obowiązku alimentacyjnego dziecko mogłoby znaleźć się w niedostatku, a więc w sytuacji gdy nie jest w stanie w pełni zaspokoić swoich usprawiedliwionych potrzeb w zakresie utrzymania i wychowania na podstawowym poziomie.
Należy jednak pamiętać, że sąd zasądzi alimenty od dziadków na rzecz dziecka dopiero, gdy oboje rodzice nie są w stanie uczynić zadość swojemu obowiązkowi alimentacyjnemu. Zatem obowiązek alimentacyjny dziadków względem wnuka powstanie dopiero w sytuacji, gdy drugi rodzic nie jest w stanie w całości lub w części zadośćuczynić obowiązkom alimentacyjnym względem dziecka i z tego powodu dziecko mogłoby się znaleźć w niedostatku. Przykładowo, gdy jedno z rodziców dziecka z powodu ciężkiej, nieuleczalnej choroby jest całkowicie niezdolne do wykonywania ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego (nie ma możliwości do podjęcia pracy zarobkowej itp.), to obowiązek alimentacyjny względem tego dziecka spoczywa na drugim z rodziców. Dopiero gdy drugi z rodziców pomimo wykorzystania wszystkich swoich możliwości zarobkowych i majątkowych nie będzie w stanie w całości lub części sprostać swoim obowiązkom alimentacyjnym, to wówczas dziadkowie będą mogli zostać obciążeni obowiązkiem alimentacyjnym względem swojego wnuka.

Od czego zależy wysokość alimentów jakich może żądać wnuk od swoich dziadków?

Wysokość obowiązku alimentacyjnego zobowiązanych w dalszej kolejności, czyli dziadków z jednej strony determinują usprawiedliwione potrzeby uprawnionego do alimentów wnuka z drugiej zaś strony możliwości zarobkowe i majątkowe dziadków. Zatem wysokość alimentów jakich może żądać wnuk od swoich dziadków zależeć będzie od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego dziecka (wieku, etapu edukacji, osobistych uzdolnień dziecka, stanu zdrowia itp.) oraz od możliwości majątkowych zobowiązanych do alimentacji babci lub dziadka dziecka, czyli przykładowo od tego jakie osiągają dochody z tytułu emerytury, renty, w jakim są wieku i jaki jest ich stan zdrowia.
Czasami zdarza się, że wytoczenie powództwa o alimenty przeciwko dziadkom małoletniego dziecka wpływa mobilizująco na drugiego rodzica, który dotychczas uchylał się od wykonywania obowiązku alimentacyjnego względem swojego dziecka i finalnie prowadzi do tego, że sam rodzic zaczyna wykonywać swój obowiązek alimentacyjny.

W razie jakichkolwiek pytań i wątpliwości zapraszam do kontaktu.