Plan spłaty wierzycieli w postępowaniu upadłościowym to ogólnie rzecz ujmując ustalony przez sąd upadłościowy na pewien ściśle określony w przepisach ustawy okres czasu harmonogram spłat części zobowiązań upadłego. W niniejszym wpisie postaram się Państwu przybliżyć najważniejsze informacje na temat planu spłaty wierzycieli.
Kiedy zostanie ustalony plan spłaty wierzycieli?
Sąd upadłościowy ustala plan spłaty wierzycieli po wykonaniu ostatecznego planu podziału funduszów masy upadłości, czyli sum uzyskanych ze sprzedaży majątku upadłego. Ustalenie planu spłaty wierzycieli następuje na mocy postanowienia sądu. W postanowieniu tym sąd określa, w jakim zakresie i w jakim czasie, upadły jest obowiązany spłacać swoje zobowiązania, czyli długi uznane na liście wierzytelności i niewykonane w toku postępowania na podstawie planu podziału funduszów masy upadłości. Ponadto sąd określa, jaka część zobowiązań upadłego powstałych przed dniem ogłoszenia upadłości zostanie umorzona po wykonaniu planu spłaty wierzycieli. Ustalając plan spłaty wierzycieli, sąd bierze pod uwagę możliwości zarobkowe upadłego, konieczność utrzymania upadłego i osób pozostających na jego utrzymaniu, w tym ich potrzeby mieszkaniowe, wysokość niezaspokojonych wierzytelności i realność ich zaspokojenia w przyszłości.
Kiedy nie dojdzie do ustalenia planu spłaty wierzycieli?
W wyjątkowych okolicznościach sąd umorzy zobowiązania upadłego bez ustalania planu spłaty wierzycieli. Z tą sytuacją będziemy mieli do czynienia jeżeli osobista sytuacja upadłego w oczywisty sposób wskazuje, że nie byłby on zdolny do dokonania jakichkolwiek spłat w ramach planu spłaty wierzycieli.
Na jaki okres zostanie ustalony plan spłaty wierzycieli?
Co do zasady plan spłaty wierzycieli nie może zostać ustalony na okres dłuższy niż 3 lata. Jednak w przypadku gdy sąd ustali, że upadły doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa, plan spłaty wierzycieli zostanie ustalony na okres od 3 do 7 lat.
W okresie wykonywania planu spłaty wierzycieli niedopuszczalne jest wszczęcie postępowania egzekucyjnego dotyczącego wierzytelności powstałych przed ustaleniem planu spłaty wierzycieli, z wyjątkiem wierzytelności wynikających z określonych kategorii zobowiązań, np. zobowiązań alimentacyjnych.
Co istotne upadły jest obowiązany składać sądowi corocznie sprawozdanie z wykonania planu spłaty wierzycieli za poprzedni rok kalendarzowy. Sprawozdanie to należy złożyć do końca kwietnia roku kalendarzowego. W sprawozdaniu należy wykazać osiągnięte przychody, dotychczas spłacone kwoty oraz dołączyć kopię rocznego zeznania podatkowego.
Kiedy sąd może zmienić plan spłaty wierzycieli?
Przepisy prawa upadłościowego przewidują możliwość zmiany ustalonego planu spłaty wierzycieli. A mianowicie, jeżeli upadły nie może wywiązać się z obowiązków określonych w planie spłaty wierzycieli, sąd na jego wniosek, po wysłuchaniu wierzycieli, może zmienić plan spłaty wierzycieli. I tak sąd może przedłużyć termin spłaty wierzytelności na dalszy okres nieprzekraczający osiemnastu miesięcy. Ponadto w razie istotnej poprawy sytuacji majątkowej upadłego w okresie wykonywania planu spłaty wierzycieli, wynikającej z innych przyczyn niż zwiększenie się wynagrodzenia za pracę lub dochodów uzyskiwanych z osobiście wykonywanej przez upadłego działalności zarobkowej, upadły może wystąpić z wnioskiem o zmianę planu spłaty wierzycieli. O zmianie planu spłaty wierzycieli sąd orzeka po wysłuchaniu upadłego i wierzycieli objętych planem spłaty wierzycieli.
Kiedy sąd może uchylić plan spłaty wierzycieli?
W razie niewykonywania przez upadłego obowiązków określonych w planie spłaty wierzycieli sąd z urzędu albo na wniosek wierzyciela, po wysłuchaniu upadłego i wierzycieli objętych planem spłaty wierzycieli, uchyla plan spłaty wierzycieli, chyba że uchybienie obowiązkom jest nieznaczne lub dalsze wykonywanie planu spłaty wierzycieli jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi.
Sąd uchyli również plan spłaty wierzycieli jeżeli upadły nie złożył w terminie sprawozdania z wykonania planu spłaty wierzycieli. Ponadto, skutek taki nastąpi gdy w sprawozdaniu z wykonania planu spłaty wierzycieli upadły zataił osiągnięte przychody lub nabyte składniki majątkowe.
Plan spłaty wierzycieli zostanie także uchylony, gdy upadły dokonał czynności prawnej, która mogłyby pogorszyć jego zdolność do wykonania planu spłaty wierzycieli bez uzyskania zgody sądu albo czynność ta nie została przez sąd zatwierdzona, upadły ukrywał swój majątek lub czynność prawna dokonana przez niego została prawomocnie uznana za dokonaną z pokrzywdzeniem wierzycieli.
Należy pamiętać, że w razie uchylenia przez sąd planu spłaty wierzycieli zobowiązania upadłego nie zostaną umorzone.
Po wykonaniu przez upadłego obowiązków określonych w planie spłaty wierzycieli sąd wydaje postanowienie o stwierdzeniu wykonania planu spłaty wierzycieli i umorzeniu zobowiązań upadłego powstałych przed dniem ogłoszenia upadłości i niewykonanych w wyniku wykonania planu spłaty wierzycieli.
Co istotne, po wydaniu postanowienia o stwierdzeniu wykonania planu spłaty wierzycieli, niedopuszczalne jest wszczęcie postępowania egzekucyjnego dotyczącego wierzytelności powstałej przed dniem ustalenia planu spłaty wierzycieli z wyjątkiem wierzytelności wynikających z określonych kategorii zobowiązań, o których wspomniałem we wcześniejszym wpisie.
Czy przed ustaleniem planu spłaty wierzycieli sąd wyznaczy rozprawę?
Nie zawsze. Sąd ustala bowiem plan spłaty wierzycieli albo umarza zobowiązania upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli po przeprowadzeniu rozprawy, jeżeli upadły, syndyk lub wierzyciel złożył wniosek o przeprowadzenie rozprawy. Jak widać wystarczy wniosek zaledwie jednego z wierzycieli upadłego, aby sąd wyznaczył rozprawę. O terminie rozprawy zawiadamia się upadłego i syndyka oraz wierzyciela, który złożył wniosek o przeprowadzenie rozprawy. W praktyce coraz częściej zdarza się, że wierzyciele składają do sądu upadłościowego wnioski o przeprowadzenie rozprawy. W tej sytuacji sąd najpierw wyznaczy rozprawę a dopiero po niej ustali plan spłaty wierzycieli.
W razie jakichkolwiek pytań pozostaję do Państwa dyspozycji, służę radą i zapraszam do kontaktu.
Dawid Pszczółka - Radca prawny Rybnik ul. Żorska 14/309 (Business Center, 3 piętro, dogodny dojazd), tel. 601 566 287
