Dość często się zdarza, że dłużnicy na krótko przed złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości w sposób pozorny wyzbywają się majątku. Najczęściej przekazują wartościowe składniki majątkowe (w tym również nieruchomości) na rzecz bliskich członków rodziny. W ten sposób narażają się na wytoczenie przez syndyka powództwa o uznanie takiej czynności za bezskuteczną jako dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli.

Spis treści:

Czym jest instytucja skargi pauliańskiej?

Skarga pauliańska jako instytucja prawa cywilnego ma na celu ochronę wierzycieli w sytuacji gdy dłużnik dokonał czynności prawnej na rzecz osoby trzeciej i osoba ta uzyskała korzyść majątkową. Skarga pauliańska jest uprawnieniem wierzycieli do żądania od osoby trzeciej, która uzyskała korzyść majątkową, uznania czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli za bezskuteczną w stosunku do nich.

Co istotne instytucja skargi pauliańskiej jest również powszechnie stosowana w postępowaniu upadłościowym, w tym również w upadłości konsumenckiej. Najczęściej chodzi tu o sytuacje gdy dłużnicy przed złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości w sposób pozorny wyzbywają się majątku przekazując wartościowe składniki majątkowe na rzecz bliskich członków rodziny (np. sprzedając nieruchomość czy też udział w prawie własności nieruchomości na rzecz matki, ojca, siostry, brata itp. ) i co powoduje uszczuplenie (pomniejszenie) majątku dłużnika.

Kto może wystąpić ze skargą pauliańską w postępowaniu upadłościowym?

Po ogłoszeniu przez sąd upadłości ze skargą pauliańską może wystąpić wyłącznie syndyk. Wynika to z jednoznacznej regulacji art. 132 ust. 1 Prawa upadłościowego, zgodnie z którym powództwo o uznanie czynności za bezskuteczną może wytoczyć syndyk. Jak zatem widać uprawnienia do wytoczenia powództwa nie przysługują bezpośrednio pokrzywdzonym wierzycielom, lecz samemu syndykowi który w postępowaniu upadłościowym reprezentuje interesu ogółu wierzycieli.

W jakim terminie syndyk może wystąpić do sądu ze skargą pauliańską?

Na korzyść upadłego przemawia fakt, że uprawnienie syndyka do wystąpienia ze skargą pauliańską jest ograniczone czasowo. Przepisy ustawy Prawo upadłościowe wskazują wprost, że nie można żądać uznania czynności za bezskuteczną po upływie dwóch lat od dnia ogłoszenia upadłości, chyba że na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego uprawnienie to wygasło wcześniej. Termin ten nie ma zastosowania, gdy żądanie uznania czynności za bezskuteczną zgłoszone zostało w drodze zarzutu. W tym przypadku zastosowanie miał będzie termin pięcioletni. Jeżeli zatem upłynęły dwa lata od ogłoszenia upadłości, lecz nie upłynęło jeszcze 5 lat od daty dokonania czynności z pokrzywdzeniem wierzycieli, to uprawnienie syndyka do wystąpienia ze skargą pauliańską wygasa. Przy czym zarówno pięcioletni, jak i dwuletni termin biegną niezależnie od siebie.

W przypadku, gdy Sąd uzna zasadność złożonej przez syndyka skargi pauliańskiej to wówczas orzeknie o bezskuteczności czynności prawnej dłużnika względem masy upadłości. Składniki majątku upadłego, które zostały przekazane np.  w formie umowy sprzedaży zostaną zaliczone do masy upadłości i będą podlegać likwidacji w postępowaniu upadłościowym.

Skorzystaj z pomocy specjalistów

Korzystanie z usług kancelarii prawnej specjalizującej się w prawie upadłościowym to inwestycja, która się opłaca. Profesjonalne wsparcie może przyspieszyć uzyskanie upadłości konsumenckiej i pomóc w odzyskaniu stabilności finansowej. Jeśli masz pytania dotyczące procesu upadłościowego, zapraszamy do kontaktu. Oferujemy porady prawne online oraz konsultacje w kancelarii, aby pomóc Ci znaleźć najlepsze rozwiązanie dla Twojej sytuacji.