waga prawnicza


Spadek dla upadłego konsumenta, na co należy zwrócić uwagę?

Nie ulega wątpliwości, że osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej (tzw. konsument) może zostać powołana do spadku w każdym czasie nawet gdy toczy się przeciwko niej postępowanie upadłościowe. Ogłoszenie upadłości konsumenckiej może jednak doprowadzić do tego, że nabyty przez upadłego spadek wejdzie do masy upadłości i w konsekwencji zostanie zlikwidowany przez ustanowionego syndyka. Istotna jest w tym wypadku chwila nabycia spadku, a więc to kiedy nastąpiło otwarcie spadku, czyli śmierć spadkodawcy. Zapraszam do zapoznania się z treścią dzisiejszego artykułu.

Nabycie spadku przed dniem ogłoszenia upadłości

Jeżeli śmierć spadkodawcy nastąpiła przed ogłoszeniem upadłości spadkobiercy sprawy mogą się potoczyć wedle dwóch różnych scenariuszy.
W sytuacji gdy upadły zdoła złożyć oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku zanim sąd ogłosi wobec niego upadłość, losy spadku potoczą się zgodnie z treścią złożonego oświadczenia. Jeżeli dłużnik przyjął spadek, to masa spadkowa wejdzie w skład jego majątku, a ten z chwilą ogłoszenia upadłości wejdzie w skład masy upadłości, która następnie zostanie zlikwidowana przez syndyka. Z kolei jeżeli dłużnik odrzucił spadek, to masa spadkowa nie wejdzie w skład jego majątku, a zatem również do masy upadłości (poza sytuacjami, w których prawo przewiduje mechanizmy zapobiegające pokrzywdzeniu wierzycieli).
W sytuacji jednak gdy przed dniem ogłoszenia upadłości dłużnik nie złożył oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku to spadek wejdzie do masy upadłości i będzie uważany za przyjęty dobrodziejstwem inwentarza. Z kolei złożone przez upadłego oświadczenie o odrzuceniu spadku po dniu ogłoszenia upadłości będzie bezskuteczne w stosunku do masy upadłości.

Nabycie spadku po dniu ogłoszenia upadłości

Jeżeli spadkodawca zmarł już po dniu ogłoszenia upadłości spadkobiercy, to spadek wejdzie do masy upadłości. W tej sytuacji ani syndyk ani upadły nie składają oświadczenia o przyjęciu spadku, a spadek uważa się za przyjęty z dobrodziejstwem inwentarza. W praktyce zdarza się również, że w skład spadku wchodzą wierzytelności i prawa wątpliwe co do ich istnienia lub możliwości ich wykonania. W tym wypadku spadek może zostać wyłączony z masy upadłości. Ponadto wyłączeniu z masy upadłości podlega spadek, w którego skład wchodzą składniki trudno zbywalne albo jeżeli z innych przyczyn wejście spadku do masy upadłości nie byłoby korzystne dla postępowania upadłościowego. Po wyłączeniu z masy upadłości oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku składa spadkobierca. Co istotne, termin do złożenia oświadczenia rozpocznie bieg od chwili uprawomocnienia się postanowienia o wyłączeniu spadku z masy upadłości. W razie przyjęcia spadku, spadek wejdzie w skład majątku upadłego niebędącego częścią masy upadłości.

Czy odrzucenie spadku po złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości lecz przed dniem ogłoszenia przez sąd upadłości jest bezpieczne?

Możliwa jest również sytuacja, gdy po złożeniu przez dłużnika wniosku o ogłoszenie upadłości, lecz przed dniem ogłoszenia upadłości, zmarł ojciec lub matka dłużnika pozostawiając mu w spadku lokal mieszkalny. Dłużnik aby nie stracić mieszkania wobec jego zlikwidowania przez syndyka w postępowaniu upadłościowym odrzuca spadek, po to aby mogły go przyjąć jego dzieci.
Pamiętać należy, że gdy już po ogłoszeniu przez sąd upadłości syndyk poweźmie wiedzę o odrzuconym przez upadłego spadku, to istnieje wówczas duże ryzyko że wytoczy przeciwko dzieciom upadłego powództwo o uznanie odrzucenia spadku za bezskuteczne na podstawie art. 1024 kodeksu cywilnego. Uznania odrzucenia spadku za bezskuteczne można żądać tylko w ciągu sześciu miesięcy od chwili powzięcia wiadomości o odrzuceniu spadku, lecz nie później niż przed upływem trzech lat od odrzucenia spadku.

W razie jakichkolwiek pytań i wątpliwości pozostaje do Państwa dyspozycji i zapraszam do kontaktu.

Dawid Pszczółka - Radca prawny Rybnik ul. Żorska 14/309 (Business Center, 3 piętro, dogodny dojazd), tel. 601 566 287
porady prawne radcy prawnego z Rybnikaporady prawne radcy prawnego z Rybnika

Blog radcy prawnego

Zobacz więcej na blogu:
Prawo upadłościowe | Prawo rodzinne