Ze względu na charakter prawa do osobistej styczności z dzieckiem ograniczenie lub zakazanie rodzicom utrzymywania kontaktów z dzieckiem może nastąpić jedynie w wyjątkowych sytuacjach. W niniejszym artykule wyjaśnię Państwu w jakich konkretnych sytuacjach sąd opiekuńczy ograniczy lub zakaże utrzymywania kontaktów rodziców z dzieckiem. Zachęcam do lektury.
Kiedy sąd opiekuńczy zakaże utrzymywania kontaktów rodzica z dzieckiem i czy jest to równoznaczne z pozbawieniem władzy rodzicielskiej?
Kodeks rodzinny i opiekuńczy w art. 1133 stanowi, że jeżeli utrzymywanie kontaktów rodziców z dzieckiem poważnie zagraża dobru dziecka lub je narusza, sąd zakaże ich utrzymywania. Wszczęcie postępowania sądowego może nastąpić zarówno na wniosek jak i z urzędu. Zakaz może dotyczyć albo jednego z rodziców, którego zachowanie spełnia przesłanki wymienione w powyższym przepisie albo też obojga rodziców. Zakaz utrzymywania kontaktów z dzieckiem może zostać orzeczony bez pozbawienia rodzica władzy rodzicielskiej. Orzeczenie sądu o zakazie utrzymywania kontaktów nie jest równoznaczne z pozbawieniem władzy rodzicielskiej nad dzieckiem. Ingerencja sądu w wykonywanie przez rodziców kontaktów z dzieckiem może nastąpić zarówno wtedy, gdy dziecko przebywa u obojga rodziców, u jednego z nich albo gdy pieczę nad nim sprawuje opiekun. Nic nie stoi również na przeszkodzie aby zakaz ten mógł zostać orzeczony, gdy dziecko zostało umieszczone w rodzinie zastępczej lub instytucjonalnej pieczy zastępczej. Przesłanką do orzeczenia zakazu utrzymywania kontaktów rodzica z dzieckiem jest dobro dziecka. Jednak jedynie poważne naruszenie dobra dziecka będzie skutkowało orzeczeniem przez sąd zakazu utrzymywania kontaktów, gdyż środek ten nie powinien być wykorzystywany dla celów walki czy sporu pomiędzy rodzicami dziecka. Jeżeli więc sposób, w jaki rodzice utrzymują kontakty z małoletnim dzieckiem poważnie zagraża jego dobru lub je narusza to wówczas sąd zakaże utrzymywania tych kontaktów. Przykładowo utrzymywanie kontaktów może zagrażać dobru dziecka lub je naruszać, gdy utrzymywanie tych kontaktów zagraża życiu, zdrowiu, bezpieczeństwu oraz wpływa demoralizująco i destabilizująco na psychikę dziecka. Kolejnymi przykładami mogą być sytuacje, gdy dziecko z powodu realizacji kontaktów z danym rodzicem wskutek wzorców przekazywanych przez tego rodzica, zmienia swoje dotychczasowe zachowanie i przestaje chodzić do szkoły, porzuca swoich dotychczasowych rówieśników a w ich miejsce zaczyna utrzymywać kontakty z dziećmi czy dorosłymi ze zdemoralizowanych środowisk, rodzic celowo podejmuje się nagannych zachowań wobec dziecka stosując wobec małoletniego przemoc fizyczną albo psychiczną lub też gdy rodzic jest powiązany ze środowiskami, które mogą bądź negatywnie oddziałują na dziecko (środowisko przestępcze itp.). Należy pamiętać, że sąd opiekuńczy w postanowieniu nie określi czasu trwania zakazu utrzymywania kontaktów z dzieckiem i w każdym czasie może zmienić to rozstrzygnięcie jeżeli wymaga tego dobro dziecka.
Kiedy sąd ograniczy kontakty rodzica z dzieckiem?
Kodeks rodzinny i opiekuńczy w art. 113 2 § 1 i 2 stanowi, że jeżeli wymaga tego dobro dziecka, sąd opiekuńczy ograniczy utrzymywanie kontaktów rodziców z dzieckiem. Sąd opiekuńczy może w szczególności zakazać zabierania dziecka poza miejsce jego stałego pobytu, zezwolić na spotykanie się z dzieckiem tylko w obecności drugiego z rodziców albo opiekuna, kuratora sądowego lub innej osoby wskazanej przez sąd, ograniczyć kontakty do określonych sposobów porozumiewania się na odległość lub zakazać porozumiewania się na odległość.
Sąd może zastosować jeden z wyżej wymienionych środków ograniczenia kontaktów z dzieckiem. Przykładowo może zakazać zabierania dziecka poza miejsce jego stałego pobytu, nie zakazując jednocześnie spotykania się z dzieckiem. Powyższe zakazy mogą być również kumulowane. Przy czym sąd, orzekając o ograniczeniu kontaktów w wydanym orzeczeniu wyraźnie wskazuje na czym dokładnie to ograniczenie polega.
W razie jakichkolwiek pytań pozostaję do Państwa dyspozycji, służę radą i zapraszam do kontaktu.
Dawid Pszczółka - Radca prawny Rybnik ul. Żorska 14/309 (Business Center, 3 piętro, dogodny dojazd), tel. 601 566 287
